Theo dõi Báo Hànộimới trên

Nhà bác học, người thầy lỗi lạc của giai cấp vô sản

Ngọc Miên| 28/11/2021 07:36

(HNM) - Khi đánh giá công lao to lớn của Ph.Ăngghen (Friedrich Engels) đối với phong trào cách mạng của giai cấp vô sản thế giới, V.I.Lênin đã viết: “Sau bạn ông là C.Mác (Karl Marx), Ph.Ăngghen là nhà bác học và người thầy lỗi lạc nhất của giai cấp vô sản hiện đại trong toàn thế giới văn minh. Từ ngày mà vận mệnh đã gắn liền C.Mác và Ph.Ăngghen thì sự nghiệp suốt đời của hai người bạn ấy trở thành sự nghiệp chung của họ...”.

Quang cảnh hội thảo khoa học quốc gia “Di sản tư tưởng Ph.Ăngghen: Giá trị và sức sống thời đại”, tháng 11-2020. Ảnh: TTXVN

1. Ph.Ăngghen sinh ngày 28-11-1820 ở tỉnh Rhine, Vương quốc Phổ (ngày nay là nước Đức) trong một gia đình khá giả. Nhưng với sự say mê triết học và đau đáu về thực tại đời sống, Ph.Ăngghen đã hiến thân cho cuộc cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động.

Theo V.I.Lênin, muốn hiểu Ph.Ăngghen đã làm gì cho giai cấp vô sản thì phải nhận rõ ý nghĩa của học thuyết và hoạt động của C.Mác đối với sự phát triển của phong trào công nhân hiện đại.

Từ sau khi gặp gỡ năm 1844, Ph.Ănghen đã trở thành người bạn, người đồng chí gần gũi, thân thiết của C.Mác. Kế thừa những trào lưu tư tưởng tốt đẹp nhất của loài người đến thế kỷ XIX (triết học Đức, kinh tế chính trị Anh và chủ nghĩa xã hội Pháp) và tổng kết thực tiễn trong thời đại mình, Ph.Ăngghen cùng C.Mác đã sáng tạo ra học thuyết Mác - một học thuyết hoàn chỉnh, chặt chẽ và chính xác, tính khoa học thống nhất với tính cách mạng triệt để. Toàn bộ học thuyết của hai ông là kết quả của quá trình nghiên cứu rất nghiêm túc, qua đó giải đáp được nhiều vấn đề mà nhân loại đặt ra.

Công lao vĩ đại của C.Mác và Ph.Ăngghen là đã dựa vào kinh tế chính trị học cổ điển tạo ra một học thuyết kinh tế mới, đem lại một cuộc cách mạng thực sự trong kinh tế chính trị học. Với việc tìm ra quy luật giá trị thặng dư, C.Mác đã bóc trần những phương thức bóc lột tư bản chủ nghĩa, xây dựng luận chứng một cách có căn cứ khoa học về sự diệt vong tất yếu của chủ nghĩa tư bản và sự thắng lợi tất yếu của chủ nghĩa cộng sản.

Qua việc phân tích chủ nghĩa tư bản, C.Mác và Ph.Ăngghen đã phát hiện ra những quy luật vận động và phát triển của nó, trên cơ sở đó dựa vào sự phát triển của xã hội tương lai, chỉ ra lực lượng xã hội có khả năng sáng tạo xã hội mới là giai cấp công nhân do Đảng Cộng sản lãnh đạo. Giai cấp công nhân phải tiến hành một cuộc đấu tranh cách mạng gian khổ để lật đổ chủ nghĩa tư bản. Đấu tranh giai cấp là động lực phát triển của xã hội có giai cấp. Vì vậy, chủ nghĩa xã hội Mác xít là chủ nghĩa xã hội khoa học, khác hẳn chủ nghĩa xã hội không tưởng ở Pháp trước đó.

Trong quá trình sáng tạo đó, Ph.Ăngghen đã có những cống hiến quan trọng trong học thuyết giá trị thặng dư (phát hiện vĩ đại thứ hai của học thuyết Mác) và cống hiến đặc sắc trong việc phát hiện sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân (phát hiện vĩ đại thứ ba của học thuyết Mác). Ph.Ăngghen còn là người đã bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác, góp phần làm cho chủ nghĩa Mác luôn có giá trị khoa học và cách mạng.

2. Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, trong đó có những tư tưởng thiên tài của Ph.Ăngghen, Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội và lãnh đạo công cuộc đổi mới toàn diện đất nước.

Thấm nhuần tư tưởng chủ nghĩa Mác - Lênin, của Ph.Ăngghen về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, Đảng ta đã vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của Việt Nam. Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta xây dựng là một xã hội “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp; có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển; có nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo; có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới.

Qua hơn 35 năm đổi mới đất nước cho thấy, đổi mới là yêu cầu bức thiết của sự nghiệp cách mạng, là vấn đề có ý nghĩa sống còn. Tuy nhiên, đổi mới không phải là phủ định sạch trơn thành tựu và cách làm trước đây, mà là khẳng định những gì trước kia hiểu đúng làm đúng, loại bỏ những gì hiểu sai làm sai, hoặc những gì trước kia đúng nhưng nay không còn phù hợp, bổ sung nhận thức mới và cách làm mới, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của cách mạng. Đổi mới không phải là từ bỏ mục tiêu chủ nghĩa xã hội, mà là làm cho chủ nghĩa xã hội được nhận thức đúng đắn hơn, xây dựng hiệu quả hơn...

Phương pháp luận, phép biện chứng của chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung, tư duy biện chứng của Ph.Ăngghen nói riêng là một hệ thống tri thức quý báu, đòi hỏi cần tiếp tục được nghiên cứu nghiêm túc để có thêm cơ sở khoa học, từ đó bổ sung, phát triển chủ nghĩa xã hội khoa học; để tiếp tục đẩy mạnh tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, làm sáng tỏ hơn lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

(0) Bình luận
Đừng bỏ lỡ
Nhà bác học, người thầy lỗi lạc của giai cấp vô sản

(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.