Bắt bệnh để trị bệnh!

1. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Đoàn kết là sức mạnh, là then chốt của thành công”. 20 năm gần đây, từ nhận định trong Nghị quyết Trung ương 9 (khóa IX), tổ chức Đảng các cấp đã quan tâm xây dựng, phát huy sức mạnh đoàn kết, góp phần thúc đẩy việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, xây dựng và chỉnh đốn Đảng.

Tuy nhiên, “một số nơi còn tiềm ẩn nguy cơ mất đoàn kết, không thể xem thường; bên cạnh đó, không ít tổ chức Đảng có biểu hiện đoàn kết xuôi chiều”. Từ tình hình thực tiễn, Đại hội XI của Đảng chỉ rõ “sự đoàn kết, nhất trí ở không ít cấp ủy chưa tốt”. Trong đó, cần hiểu “chưa tốt” ở đây có hàm ý về tình trạng “đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức” đang tồn tại ở không ít cơ quan, đơn vị.  

Nhận diện về căn bệnh “đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức” trong giai đoạn hiện nay có thể lưu ý đến các hiện tượng sau:

Trước hết là trong sinh hoạt, một số cấp ủy viên, đảng viên thường có biểu hiện phụ họa theo ý kiến của người đứng đầu, ngại thể hiện chính kiến, sợ mất lòng, sợ va chạm, sợ bị đánh giá là không ủng hộ cấp trên. Đặc biệt, trong một số vụ việc thiếu sự dân chủ, chưa bàn bạc thống nhất đã ra quyết định…

Đó chính là căn bệnh “đoàn kết xuôi chiều” dẫn tới hậu quả nặng nề liên quan đến chi tiêu tài chính, góp vốn dự án như đã xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam giai đoạn 2005-2011 dưới thời ông Đinh La Thăng; Ban Thường vụ Quân chủng Hải quân nhiệm kỳ 2005-2010 liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất quốc phòng…

Biểu hiện nổi bật của bệnh “đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức” là trong công tác cán bộ, liên quan đến vấn đề đề bạt, quy hoạch, luân chuyển cán bộ. Nếu ở tổ chức Đảng nào phó mặc công tác cán bộ cho cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy các cấp; hoặc thiếu thông tin về nhân sự khi đưa ra bàn bạc, e ngại phát biểu ý kiến, nhất là với những cán bộ có quan hệ thân thích với người đứng đầu hoặc người đã được quy hoạch nắm giữ vị trí chủ chốt sẽ dẫn đến không ít hệ lụy. 

Khi người đứng đầu cơ quan, đơn vị từ cơ sở tới trung ương mà phẩm chất, năng lực yếu hơn cấp dưới, lại mang nặng chủ nghĩa cá nhân, xa rời chuẩn mực đạo đức cách mạng thì ở đó sẽ xuất hiện tình trạng cán bộ, đảng viên không phục nhau, “bằng mặt mà không bằng lòng” và mâu thuẫn nội bộ sẽ luôn âm ỉ.

Nếu trong công tác cán bộ có hiện tượng “yêu nên tốt, ghét nên xấu”, “thân quen, dòng họ” thì vô hình trung sẽ dung dưỡng cán bộ thiếu đức, thiếu tài, tiềm ẩn mầm mống hình thành các “lợi ích nhóm”, tác động không nhỏ đến tư tưởng và tâm lý xã hội, xói mòn niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước…

Về vấn đề này, Đảng ta với tư cách là Đảng cầm quyền luôn kiên quyết tẩy trừ và Ủy ban Kiểm tra các cấp đã phải xử lý rất nhiều vụ việc nhằm tăng cường xây dựng, chỉnh đốn và bảo vệ uy tín, kỷ luật của Đảng.

2. Thời điểm hiện nay, cả nước ta đang bước vào giai đoạn đầu thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TƯ ngày 30-5-2019 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng”.

Theo yêu cầu của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng: “Thông qua công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội để tập hợp, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị; củng cố, tăng cường sự đoàn kết, thống nhất, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ. Mỗi cấp ủy, tổ chức Đảng và đảng viên phải xác định đại hội là dịp để chỉnh đốn đội ngũ, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao bản lĩnh, trí tuệ, tinh thần dân chủ, sáng tạo và trách nhiệm để tham gia có hiệu quả nhất vào các quyết định của đại hội”.

Trong đó, yêu cầu tăng cường kiểm soát công tác cán bộ và chuẩn bị nhân sự cấp ủy; nghiêm cấm mọi biểu hiện vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, tìm cách nâng người này, hạ người kia, gây nghi ngờ, làm mất đoàn kết nội bộ…

Để thực hiện tốt nhiệm vụ trên, sớm chữa bệnh “đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức” ở mỗi tổ chức cơ sở Đảng phải thực hiện nghiêm túc một số công việc dưới đây:

Thứ nhất, người đứng đầu cấp ủy các cấp, các cấp ủy Đảng phải giữ vững các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam, đặc biệt là nguyên tắc tập trung dân chủ trong sinh hoạt Đảng cũng như các quyết sách khác. Trong đó, công tác tổ chức, cán bộ cần được công khai, minh bạch về tiêu chuẩn, quy trình nhưng khi ra các nghị quyết, quyết định của cấp ủy thì cần thực hiện biểu quyết bằng hình thức bỏ phiếu kín trong tất cả các khâu.

Thứ hai, coi tự phê bình và phê bình là nguyên tắc để phát triển Đảng, là “thuốc đắng dã tật” để “trị bệnh cứu người”. Qua đây nhằm củng cố và tăng cường kỷ luật nghiêm minh, phát huy dân chủ và giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng. Trong tự phê bình và phê bình cần phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu.

Đồng thời, thông qua tự phê bình và phê bình trên tinh thần nêu gương, tự giác, chân thành, khách quan, trung thực… mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ quản lý, người đứng đầu phải gương mẫu “tự soi, tự sửa”, giúp đồng chí và quần chúng “tự soi, tự sửa” để mỗi người có tinh thần trách nhiệm hơn trong hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được phân công.    

Thứ ba, kiên quyết chống mọi biểu hiện của tư tưởng sùng bái cá nhân, chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa cơ hội. Bởi thực tế cho thấy, chủ nghĩa cá nhân là nguồn gốc tư tưởng của chủ nghĩa cơ hội. Bè phái, phe nhóm là cơ sở tồn tại chủ nghĩa cơ hội trong Đảng và đây là thứ giặc “không mang gươm, mang súng”, luôn là lực cản gây mất đoàn kết, không muốn ai hơn mình, chỉ ý mình là nhất…

Do đó, phải tiếp tục hoàn thiện quy chế, quy định, xác định quyền hạn, trách nhiệm của các khâu trong mọi quy trình công tác theo hướng “rõ người, rõ việc, rõ quy trình, rõ trách nhiệm và rõ hiệu quả”; kịp thời bịt những lỗ hổng trong cơ chế chính sách để không bị trục lợi.