Tâm huyết đóng mới hiện đại các toa xe

Nhiệm vụ cấp bách

Là người có nhiều tâm huyết với ngành đường sắt, đặc biệt là lĩnh vực đóng mới hiện đại các toa xe, kỹ sư Nguyễn Văn Khiên - Giám đốc Công ty cổ phần Xe lửa Dĩ An, kiêm chủ nhiệm dự án khoa học công nghệ cấp quốc gia này chia sẻ, trong những năm vừa qua, việc đóng mới toa xe phục vụ hành khách đi lại bằng tàu hỏa tại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã được thực hiện bằng nhiều nguồn vốn khác nhau nhưng các toa xe khách đóng mới, cải tạo nâng cấp đều không thay đổi được các thiết kế toa xe truyền thống sử dụng trên đường sắt như: Tự trọng nặng, nội thất cồng kềnh, thiết kế đơn lẻ…

Thực tế, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đang sử dụng gần 1.000 toa xe mà có trên 60% số toa xe này đã sử dụng gần 30 năm, chất lượng kém và theo khuôn mẫu của những năm 1960 nên độ an toàn không cao.

Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển như hiện nay và cạnh tranh gay gắt giữa các phương thức vận tải, ngành đường sắt cần có những nghiên cứu tạo bước đột phá về chế tạo toa xe trong nước theo hướng chủ động trong thiết kế và công nghệ, thân thiện với môi trường, tiết kiệm nhiên liệu, sản xuất và lắp ráp theo cụm module, sử dụng vật liệu thay thế, composite… nhằm bắt kịp với các nước tiên tiến trên thế giới.

Từ thực tế này, Công ty cổ phần Xe lửa Dĩ An đã chủ động đề xuất với Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Khoa học và Công nghệ cùng Tổng công ty Đường sắt Việt Nam thực hiện dự án khoa học và công nghệ cấp quốc gia với tên gọi “Nghiên cứu hoàn thiện thiết kế và công nghệ chế tạo toa xe khách cao cấp đáp ứng yêu cầu phát triển của đường sắt Việt Nam”, nhằm đưa các toa xe hiện đại vào phục vụ người dân.

Dự án đã được phê duyệt và hứa hẹn sẽ đưa ngành đường sắt đi lên theo hướng hoàn thiện, mang tính đồng bộ, chuyên nghiệp cao, tạo nên các sản phẩm đồng đều, có chất lượng và độ tin cậy cao trong sử dụng, thỏa mãn nhu cầu khắt khe nhất của hành khách.

Đón đầu cho đường sắt tốc độ cao

Theo kỹ sư Nguyễn Văn Khiên - Giám đốc Công ty cổ phần Xe lửa Dĩ An, mục tiêu của dự án là nâng cao năng lực thiết kế, sản xuất và thử nghiệm toa xe khách cao cấp đạt tốc độ kỹ thuật 120km/h, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành đường sắt Việt Nam và chủ động đón nhận những nhiệm vụ đặt ra của đường sắt tốc độ cao.

Trong đó, các toa xe phải đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế có khối lượng nhẹ, tiện nghi cao, vận hành êm thuận và an toàn, thân thiện môi trường; bảo đảm tỷ lệ nội địa hóa tối thiểu 60% về giá trị; xây dựng dây chuyền sản xuất cung ứng 150 toa xe khách cao cấp/năm; hoàn toàn làm chủ về thiết kế, công nghệ chế tạo giá chuyển hướng toa xe khách, lò xo không khí…

Ngoài những hiệu quả về mặt khoa học công nghệ, khi dự án thực hiện hoàn thành cũng bộc lộ rõ sự hiệu quả về kinh tế và xã hội. Đơn cử như: Toa xe khách cao cấp được chế tạo có giá thành chỉ bằng 2/3 so với toa xe khách cao cấp nhập khẩu, không phải thuê chuyên gia nước ngoài, chủ động sản xuất trong nước, tạo công ăn việc làm cho một bộ phận không hề nhỏ người lao động…

Dự án được triển khai thực hiện gồm 4 đề tài và 1 dự án sản xuất thử nghiệm.

Đề tài số 1: Nghiên cứu thiết kế và chế tạo thân toa xe khách cao cấp sử dụng thép cường độ cao.

Đề tài số 2: Nghiên cứu thiết kế nội thất toa xe khách cao cấp ứng dụng vật liệu mới nhằm tăng khả năng cách âm, cách nhiệt, giảm tự trọng và tiết kiệm năng lượng.

Đề tài số 3: Nghiên cứu, thiết kế và chế tạo giá chuyển hướng cho toa xe khách cao cấp khổ đường 1.000mm.

Đề tài số 4: Nghiên cứu thiết kế và sản xuất hệ thống hãm cho toa xe khách cao cấp bảo đảm vận hành tin cậy ở tốc độ kỹ thuật 120km/h.

Dự án sản xuất thử nghiệm: Hoàn thiện thiết kế và công nghệ sản xuất toa xe khách cao cấp đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành đường sắt Việt Nam.